สมุนไพร ว่านสี่ทิศ
สมุนไพร ว่านสี่ทิศ ชื่อวิทยาศาสตร์ Hippeastrum johnsonii Bury จัดอยู่ในวงศ์ AMARYLLIDACEAE เช่นเดียวกับกระเทียม กุยช่าย พลับพลึงขาว พลับพลึงแดง พลับพลึงตีนเป็ด หอมแดง และหอมใหญ่
ต้นว่านสี่ทิศ เป็นไม้ดอกพุ่มสูงประมาณ 35-60 เซนติเมตร มีลำต้นเป็นหัวหรือเหง้าอยู่ใต้ดิน โดยส่วนที่โผล่ขึ้นมาจะเป็นส่วนของก้านและใบ โดยหัวของว่านสี่ทิศจะมีลักษณะคล้ายกับหัวหอมใหญ่
ใบว่านสี่ทิศ ใบจะมีลักษณะคล้ายรูปหอกเรียวยาว มีสีเขียวสดเป็นมัน ใบค่อนข้างหนา ขอบใบเรียบ กว้างประมาณ 4 เซนติเมตร ยาวประมาณ 15-30 เซนติเมตร
ดอกว่านสี่ทิศ ดอกจะออกเป็นช่อที่ปลายก้านประมาณ 4-8 ดอก หันไปทั้ง 4 ทิศ ดอกคล้ายรูปถ้วย มีขนาดประมาณ 8-15 เซนติเมตร กลีบดอกมี 6 กลีบ มีทั้งสีแดง สีชมพู และสีขาว โดยว่านสี่ทิศจะออกดอกในช่วงเดือนพฤษภาคมถึงเดือนมิถุนายน และการปลูกว่านสี่ทิศจะขยายพันธุ์โดยวิธีการแยกหัวในทรายหรือดินปลูก แล้วกลบดินตื้น ๆ เพียงคอหัว
ว่านสี่ทิศ ( Wan-see-tit) เป็นพรรณไม้อายุสั้นที่ต้องการน้ำและความชื้นปานกลาง เวลาปลูกควรใส่ปุ๋ยสูตรที่มีโพแทสเซียมด้วย เพราะจะช่วยบำรุงหัวให้โต เมื่อดอกโรยก็รดน้ำเลี้ยงต่อไปให้หัวเก็บสะสมอาหารจนถึงต้นฤดูหนาว ไม้หัวส่วนใหญ่จะพักตัวจึงควรงดให้น้ำในช่วงฤดูนี้
สรรพคุณและประโยชน์ของว่านสี่ทิศ
1.ใช้รักษาฝีประเภทต่าง ๆ เช่น ฝีมะม่วง ลำมะลอก ฝีหัวเดือย ฝีมะตอย ฝีประคำร้อย ด้วยการใช้หัวนำมาโขลกผสมกับเหล้าโรง 40 ดีกรีแล้วนำมาพอกบริเวณที่เป็นฝี
2.ใช้เป็นไม้ดอกไม้ประดับ เพราะมีดอกและสีที่งดงาม และยังถือว่าเป็นว่านมงคลอีกด้วย ในการขึ้นบ้านใหม่คนไทยก็นิยมปลูกว่านสี่ทิศไว้ในบริเวณบ้านด้วยเช่นกัน โดยจะปลูกไว้ทางทิศเหนือ ด้วยเชื่อว่าจะช่วยเสริมดวงให้เจริญก้าวหน้า มีวาสนาบารมี ช่วยปกป้องคุมครองภัยต่าง ๆ
3.ว่านสี่ทิศตามความเชื่อแล้วจะเปรียบเสมือนกับต้นไม้เสี่ยงทาย หากผู้เลี้ยงว่านสี่ทิศสามารถปลูกให้ออกดอกพร้อมกันได้ทั้งสี่ดอกนั้น เชื่อว่าจะทำให้ผู้เลี้ยงมีโชคมีลาภ และในช่วงที่ว่านสี่ทิสกำลังออกดอกทั้งสี่อยู่นั้น ผู้เลี้ยงว่านสี่ทิศคิดการใดก็จะประสบความสำเร็จ สมดั่งคาดหมายทุกประการ แต่หากว่าว่านสี่ทิศที่เลี้ยงอยู่นั้นออกดอกไม่ครบทั้งสี่ดอกหรือออกดอกแค่ 2 หรือ 3 ดอก ก็จะเป็นเหมือนจะเป็นลางบอกเหตุว่าจะมีสิ่งไม่ดีเกิดแก่ผู้เลี้ยง ดวงชะตากำลังตก ซึ่งไม่เป็นผลดีเท่าไหร่นัก
ขอบคุณที่มา : วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี , mahidol ภาพประกอบจากอินเตอร์เน็ต
